اسپری بینی اکسی متازولین هیدروکلراید 0/05 %
دسته دارویی:
ضد احتقان
شکل دارویی:
اسپری بینی
مواد تشکیل دهنده:
اکسی متازولین هیدروکلراید 0/05 % (W/V)، منتول 0/06 % و اکالیپتوس 0/01 %
مکانیسم اثر:
اکسی متازولین یک داروی مقلد سمپاتیک مستقیم عمل کننده است، که واجد آثار آلفا آدرنژیک می‌باشد. این دارو با انقباض عروق مخاطی، گرفتگی و تورم غشاء داخل بینی را کاهش می‌دهد. اکسی متازولین به صورت ملح هیدروکلراید برای کاهش گرفتگی مخاط بینی در بزرگسالان و کودکان بالای 6 سال استفاده می‌شود.
موارد مصرف:
اکسی متازولین در بهبود موقت گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی، آلرژی، رینت آلرژیک (تب یونجه) و سینوزیت مؤثر است.
فارماکوکینتیک:
شروع اثر دارو سریع، نیمه عمر حدود 5-6 ساعت و طول مدت اثر آن 12 ساعت می‌باشد. اطلاعاتی در رابطه با بیوترانسفورمیشن دارو وجود ندارد.
مقدار مصرف:
مقدار مصرف در بزرگسالان هر 12 ساعت 2-3 پاف در بینی می‌باشد. در کودکان بزرگتر از 6 سال مانند بزرگسالان مصرف می‌شود. در کودکان زیر 6 سال نباید استفاده شود.
مزیت اسپری به قطره:
1) شکل قطره بینی یکی از معمول‌ترین و ساده‌ترین راه‌ها برای دارو رسانی به بینی محسوب می‌شود. از معایب اصلی این شکل دارو، عدم دقت در دوز دارو است. شکل اسپری بینی برای دارو رسانی داروهای به فرم محلول و سوسپانسیون به بینی می‌باشد که قادر است با داشتن پمپ‌های مناسب دوز دقیق دارو را به محل اثر برساند. به علاوه، اندازه ذره و مورفولوژی دارو (برای سوسپانسیون‌ها) و ویسکوزیته فورمولاسیون قابل کنترل است.
2) همچنین شکل قطره، دارو را بیشتر به بخش عقب بینی می‌رساند، در حالی که شکل اسپری به مناطق جلویی بینی دارو رسانی را انجام می‌دهد.
3) اسپری بینی در حالت ایستاده قابل استفاده است، به این صورت که انگشت شست در زیر ظرف و انگشتان دیگر در دو طرف پمپ می‌گیرند و دارو داخل بینی اسپری می‌شود، اما دارو در شکل قطره بینی باید در حالت خوابیده داخل بینی چکانده شود.
بنابراین شکل اسپری بینی به دلیل رساندن دوز دقیق دارو به محل اثر و استفاده راحت‌تر در حالت ایستاده نسبت به شکل قطره، دارای مزیت است.
نحوه صحیح استفاده از دارو:
قبل از مصرف دارو بینی باید تمیز باشد. هنگام استفاده از دارو از طریق بینی نفس بکشید و دارو را هنگام دم اسپری کنید. به منظور استفاده صحیح از اسپری ابتدا اسپری را به خوبی تکان داده و سپس درپوش سر اسپری را بردارید. اسپری را در دست گرفته به گونه‌ای که انگشت شست در زیر اسپری و سایر انگشتان اطراف پمپ باشد و سر را کمی به جلو خم کنید و سر اسپری را داخل یکی از سوراخهای بینی قرار دهید. سپس با دست سوراخ دیگر بینی را مسدود نمایید. همراه دم اسپری را تا انتها فشار دهید، سپس این عمل را برای سوراخ دیگر بینی تکرار نمایید. سر پمپ اسپری را با آب گرم تمیز نماییدو سپس درپوش اسپری را در جای خود قرار دهید.
عوارض جانبی:
این دارو به موازت اثرات مطلوب درمانی ممکن است باعث بروز بعضی عوارض ناخواسته نیز بشود. گرچه همه این عوارض اتفاق نمی‌افتد ولی در صورت بروز ممکن است نیاز به توجه پزشکی داشته باشد. این دارو ممکن است به علت جذب سیستمیک، سبب تاری دید، بی نظمی یا تند شدن ضربان قلب، سردرد، اختلالات عصبی، سرگیجه، احساس سبکی سر، افزایش فشار خون و اختلالات خواب شود. عوارض موضعی مانند سوزش، خشکی یا تحریک بینی و عطسه را نیز ممکن است سبب شود.
احتیاطات:
ایمنی و کارایی داروی اکسی متازولین در کودکان زیر شش سال ثابت نشده است. لذا از مصرف آن در این گروه سنی خودداری شود. استفاده طولانی مدت یا بیش از دو نوبت در روز این دارو ممکن است سبب احتقان یا گرفتگی بینی شود، پس بهتر است بیش از 7-5 روز استفاده نشود.
موارد عدم مصرف:
1) در صورت سابقه حساسیت به این دارو.
2) در صورت ابتلا به بیماری‌های قلبی، فشار خون، دیابت، بزرگی پروستات، گلوکوم با زاویه بسته، هیپرتیروئیدیسم.
مصرف دربارداری وشیردهی:
اکسی متازولین جذب سیستمیک دارد ولی اثرآن برجنین ونوزاد هنوز به طور کامل مطالعه نشده است. این دارو درگروهCقراردارد.
تداخل دارویی:
مصرف اکسی متازولین همراه باداروهای مهارکننده منوامین اکسیداز، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای و ماپروتیلین ممکن است باعث ایجادتداخل شود.
بسته بندی:
شرکت داروسازی رها اکسی متازولین هیدروکلراید را به صورت محلول شفاف بابوی اسانس منتول واکالیپتوس به شکل اسپری بینی 15 میلی لیتری درجعبه مقوایی به همراه بروشور عرضه می‌کند. هر 100 میلی لیتر محلول حاوی 05/0% گرم اکسی متازولین هیدروکلراید می‌باشد. هرظرف اسپری حاوی 150 پاف می‌باشد.
احتیاطات متازولین